Fark Et: Şiddet Nedir?

Şiddet, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre kendine, başkasına ya da bir gruba yönelik kasıtlı güç kullanımıdır ve yaralanma, ölüm ya da psikolojik zarar verebilir.

Şiddet Türleri

1. Fiziksel Şiddet

Bir kişiye kasıtlı olarak fiziksel zarar verme ya da zarar tehdidinde bulunmadır. Örneğin: Vurma, boğma, tekmeleme, eşya fırlatma, silah kullanımı.

2. Psikolojik/Duygusal Şiddet

Kişinin duygusal bütünlüğünü ve özsaygısını hedef alan, korku, tehdit, aşağılama ve kontrol içeren davranışlardır. Örneğin: Manipülasyon, gözdağı, aşağılamak, sürekli eleştiri, yalnız bırakma.

3. Cinsel Şiddet

Rıza olmadan cinsel davranışa zorlama, baskı, tehdit veya manipülasyon içeren eylemlerdir. Örneğin: tecavüz, taciz, istenmeyen dokunma, rızasız cinsel içerik paylaşımı.

4. Ekonomik Şiddet

Bir kişinin ekonomik kaynakları üzerinde kontrol ve kısıtlama uygulayarak zarar vermesidir. Örneğin: Parasına el koyma, çalışmasını engelleme, borçlandırma manipülasyonu.

5. Dijital Şiddet

Teknoloji araçlarını kullanarak taciz, kontrol, takip, tehdit ve mahremiyet ihlalidir. Örneğin: Siber takip (cyberstalking), ifşa, sürekli mesaj baskısı, hesaplara erişim.

6. İhmal

Bireyin fiziksel ve duygusal temel ihtiyaçlarının karşılanmaması sonucunda zarar doğması. En çok çocuk istismarı, yaşlı/engelli bakımında  işlenir.

7. İstismar Temelli Güç ve Kontrol Şiddeti (Coercive Control)

Bir kişinin davranış, sosyal çevre, ekonomi ve duygusal alanını sistematik kontrol etmesidir. Örneğin: Söylem ve hareket kısıtlaması, sürekli izleme, sosyal izolasyon.

8. Toplumsal/Ayrımcı Şiddet (Hate-based Violence)

Irk, etnisite, din, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, engellilik gibi kimliklere yönelik şiddet türüdür.  Bu tür şiddet travmayı yalnızca bireye değil, bir gruba yöneltir.

Kaynaklar

• Krug, E. G., Mercy, J. A., Dahlberg, L. L., ve Zwi, A. B. (2002). The world report on violence and health. The lancet, 360(9339), 1083-1088.
• American Psychological Association. (n.d.). APA dictionary of psychology.